Türkistan Gazetesi

18 Kasım, Miladi takvime göre yılın 322. (artık yıllarda 323.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 43 gün vardır.

• 1601 - Tiryaki Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu, Haçlı Ordusunu yenerek Kanije Zaferi'ni kazandı.

Kanije Savunması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasında, 1601 yılında 73 gün boyunca Kanije Kalesini kuşatan Habsburg Ordusuna karşı Osmanlıların yaptığı savunma ve karşı saldırıdır.

1600 yılında Osmanlı ordusu, Avusturya ile yapılan savaşta Kanije Kalesi'ni ele geçirmiştir. Daha sonrasında kalenin komutanlığına Tiryaki Hasan Paşa getirilmiştir. Kalede, 9.000 civarındaki askerî kuvvete ek olarak cephane ve erzak da bırakan Osmanlı ordusu bölgeden ayrılmıştır. Bunun üzerine Avusturyalılar, 9 Eylül 1601'de Kanije Kalesi önlerine gelmişlerdir.

Avusturya ordusu o dönem 35.000 ila 100.000 arası asker ve 47 büyük topa sahiptir. Orduda Avusturyalıların yanı sıra İtalya, İspanya, Malta ve Papalık askerleri de bulunmaktaydı. Osmanlı Ordusu'nda ise 9.000 asker ve küçük çaplı 100 civarında top bulunmaktaydı. Bunun yanında az miktarda cephane ve erzak da bulunuyordu. Ayrıca kalenin tüm dış bağlantısı kesilmiş durumdaydı.

Tiryaki Hasan Paşa, çatışmadan önce sadece tüfek ile atış yaptırmıştır. Haçlı Ordusu'nun komutanı Arşidük II. Ferdinand, Osmanlı ordusunun topu olmadığını varsayarak saldırıya geçmiştir. Osmanlı, bu saldırı karşısında bütün toplarını ateşleyerek Haçlı Ordusu'na çok büyük kayıplar verdirmiştir.

Bunun üstüne Haçlı Ordusu, daha sert bir şekilde saldırmıştır. Saldırılara karşı bir süre direnen Tiryaki Hasan Paşa, düşmanın psikolojisini bozmaya çalışarak geri çekilmeye zorlamıştır. Bunun için kalenin dışında ölen askerlerinin cebine gerçek dışı bilgiler içeren mektuplar koymuştur. Bu mektuplarda genel olarak "kalede uzun bir süre daha dayanabilecek erzağın ve cephanenin bulunduğu ve destek güçlerin Belgrad yakınında olduğuna" dair bilgiler bulunmaktaydı.

Kuşatmanın ikinci ayına girildiğinde kaledeki cephanenin büyük bir kısmı azalmıştı. Kalan erzak ise ihtiyacı karşılayacak miktarda değildi. Kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte kalenin savunması imkansız görünüyordu. Bunun üzerine Tiryaki Hasan Paşa gece baskını (huruç hücumu) yapmaya karar vermişti.

Kuşatmanın 73. gecesi (18 Kasım 1601), Tiryaki Hasan Paşa ve kurmayları Haçlılara bir gece baskını düzenlemiştir. Padişahtan beklenen yardımın geldiğini sanan Arşidük II. Ferdinand çok sayıdaki adamı ve muhafızları ile birlikte geri çekilmiştir. Haçlı ordusu geride;

• 47 büyük top,
• 14.000 tüfek,
• 60.000 çadır,
• 15.000 kazma kürek

ve çokça erzağın yanısıra II. Ferdinand'ın altın tahtını ve karargâh olarak kullandığı çadırını da geride bırakmıştır. Kuşatma Osmanlı'nın zaferi ile sonuçlanmıştır.

• 1912 - İstanbul'da kolera salgını başladı.
• 1913 - Belkıs Şevket Hanım, tek motorlu üstü açık tayyareye binme cesareti gösteren ilk kadın oldu. Belkıs Hanım İstanbul üzerinde uçarken aşağı attığı kartlarda, Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Derneği üyelerine selam yolluyordu.
• 1918 - Letonya, Rus İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
• 1922 - Uzunköprü düşman işgalinden kurtuldu.
• 1922 - Türkiye Büyük Millet Meclisi, Abdülmecid Efendi'yi halife olarak seçti.
• 1927 - Ankara Radyosu yayına başladı.
• 1928 - Walt Disney'in yarattığı çizgi film Mickey Mouse'un (Miki Maus) ilk gösterimi yapıldı.
• 1931 - Japonlar, Mançurya'yı işgal ettiler.
• 1933 - İstanbul Darülfünunu, İstanbul Üniversitesi olarak açıldı.
• 1936 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini, General Franco'nun İspanya'da kurduğu Geçici Hükûmeti tanıdı.
• 1937 - Dersim İsyanı bastırıldı.
• 1940 - Bakanlar Kurulu, hava saldırılarına karşı bütün kent ve kasabalarda geceleri karartma yapılması kararı aldı.
• 1945 - Doğan Kardeş Sanat Müsamereleri'nin ilki Tepebaşı Çocuk Tiyatrosu'nda yapıldı.
• 1945 - Bulgaristan'da seçimleri Komünist Partisi öncülüğündeki Yurtsever Cephe kazandı.
• 1953 - Feriha Sanerk, Emniyet Müdürlüğüne yükselen ilk kadın oldu.
• 1960 - Türk Standardları Enstitüsü kuruldu.
• 1967 - Türk jetleri Kıbrıs üzerinde alçaktan uçtu. BM Barış Gücü denetimindeki Erenköy bölgesinde Türkler ile Rumlar arasında çıkan çatışma 7 saat sürdü.
• 1976 - İspanya'da 37 yıllık diktatörlüğün ardından demokrasinin kurulması kararı alındı.
• 1978 - Jim Jones'un liderlik ettiği Halkın Tapınağı adlı tarikatın 913 üyesi intihar etti.
• 1983 - BM Güvenlik Konseyi, KKTC'yi tanımadı.
• 1992 - Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu kabul edildi.
• 1999 - İstanbul'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Zirvesi'nde, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Hazar geçişli doğal gaz projelerine ilişkin anlaşmalar, ilgili ülkelerin Devlet Başkanlarınca imzalandı.
• 2007 - Zasyadko maden felaketi: Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk bölgesinde meydana gelen bir maden kazasında, 101 madenci hayatını kaybetti.

• 709 - Kōnin, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 49. imparatoru (ö. 782)
• 1647 - Pierre Bayle, Fransız filozof (ö. 1706)
• 1773 - Tokugawa Ienari, 11. Tokugawa Şogunu (ö. 1841)
• 1786 - Carl Maria von Weber, Alman besteci (ö. 1826)
• 1787 - Louis-Jacques-Mandé Daguerre, Fransız sanatçı ve kimyager (ö. 1851)
• 1810 - Asa Grey, Amerikalı botanikçi (ö. 1888)
• 1828 - John Langdon Down, İngiliz doktor (ö. 1896)
• 1856 - Nikolay Nikolayeviç Romanov, Rus general (ö. 1929)
• 1860 - Ignacy Jan Paderewski, Polonyalı piyanist ve besteci (ö. 1941)
• 1882 - Jacques Maritain, Fransız düşünür (ö. 1973)
• 1886 - Ferenc Münnich, Macar siyasetçi (ö. 1967)
• 1887 - Hasan Basri Çantay, Türk gazeteci, Kur'an müfessiri, politikacı ve TBBM 1. Dönem Milletvekili (ö. 1964)
• 1888 - Frances Marion, Amerikalı gazeteci, yazar ve oyun yazarı (ö. 1973)
• 1889 - Stanislav Kosior, Sovyet devlet adamı (ö. 1939)
• 1897 - Patrick Blackett, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1974)
• 1898 - Joris Ivens, Hollandalı belgesel film yapımcısı ve yönetmeni (ö. 1989)
• 1901 - Craig Wood, Amerikalı golfçü (ö. 1968)
• 1906 - Sait Faik Abasıyanık, Türk öykü yazarı (ö. 1954)
• 1906 - Sir Alec Issigonis, İngiliz otomobil tasarımcısı ve MINI (BMW) kurucusu (ö. 1988)
• 1906 - Klaus Mann, Alman yazar (ö. 1949)
• 1906 - George Wald, Amerikalı bilim insanı (ö. 1997)
• 1911 - Attilio Bertolucci, İtalyan şair ve yazar (ö. 2000)
• 1918 - İlhan Berk, Türk şair (ö. 2008)
• 1923 - Alan Shepard, Amerikalı astronot (uzaya çıkan ilk Amerikalı) (ö. 1998)
• 1938 - Norbert Ratsirahonana, Madagaskarlı siyasetçi
• 1939 - Margaret Atwood, Kanadalı yazar, şair ve eleştirmen
• 1939 - Amanda Lear, Fransız şarkıcı, söz yazarı, ressam, televizyon sunucusu, oyuncu ve eski manken
• 1939 - Brenda Vaccaro, Amerikalı komedyen ve oyuncu
• 1941 - David Hemmings, İngiliz aktör ve film yönetmeni (ö. 2003)
• 1942 - Linda Evans, Amerikalı oyuncu
• 1943 - Zühtü Bayar, Türk şair ve yazar (ö. 2011)
• 1945 - Mahinda Rajapaksa, Sri Lankalı avukat ve siyasetçi
• 1946 - Chris Rainbow, İskoç rock şarkıcısı (ö. 2015)
• 1947 - Jameson Parker, Amerikalı oyuncu
• 1951 - Justin Raimondo, Amerikalı yazar, siyasetçi ve yayın yönetmeni (ö. 2019)
• 1953 - Alan Moore, İngiliz yazar ve karükatürist
• 1953 - Kevin Nealon, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
• 1955 - Carter Burwell, Amerikalı film müziği bestecisi
• 1955 - Altan Erkekli, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
• 1956 - Ali Nesin, Türk matematikçi
• 1960 - Yeşim Ustaoğlu, Türk sinemacı, film yönetmeni, senarist ve yapımcı
• 1960 - Kim Wilde, İngiliz pop müzik şarkıcısı
• 1961 - Steven Moffat, İskoç senarist ve yapımcı
• 1963 - Marilyne Canto, Fransız oyuncu
• 1963 - Kirk Hammett, Amerikalı müzisyen ve Metallica'nın gitaristi
• 1963 - Peter Schmeichel, Danimarkalı eski millî kaleci
• 1965 - Bülent Serttaş, Türk halk müziği sanatçısı, söz yazarı ve oyuncu
• 1967 - Caroline Proust, Fransız oyuncu
• 1968 - Owen Wilson, Amerikalı oyuncu ve senarist
• 1970 - Mike Epps, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
• 1970 - Megyn Kelly, Amerikalı tv sunucusu
• 1970 - Peta Wilson, Avustralyalı oyuncu
• 1971 - Özlem Tekin, Türk rock müzik sanatçısı
• 1974 - Dilek İmamoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun eşi
• 1974 - Chloë Sevigny, Akademi Ödülü ve Altın Küre Ödülü adayı Amerikalı oyuncu ve eski manken
• 1975 - Şule Zeybek, Türk sunucu
• 1976 - Shagrath, Norveçli müzisyen
• 1976 - Matt Welsh, Avustralyalı yüzücü
• 1977 - Martin Černoch, Çek futbolcu
• 1978 - Ebru Özkan, Türk oyuncu
• 1980 - Luke Chadwick, İngiliz eski millî futbolcu
• 1980 - Minori Chihara, Japon seslendirme sanatçısı ve şarkıcı
• 1983 - Michael Dawson, İngiliz futbolcu
• 1984 - Johnny Christ, Amerikalı mizisyen ve Avenged Sevenfold grubunun bass gitaristi
• 1985 - Allyson Felix, Amerikalı kısa mesafe koşucusu
• 1987 - Jake Abel, Amerikalı aktör
• 1990 - Bálint Bajner, Macar futbolcu
• 1992 - Nathan Kress, Amerikalı aktör
• 1994 - Elena Çangrinu, Yunan oyuncu ve şarkıcı
• 1994 - Malwina Kopron, Polonyalı çekiç atıcı

• 1482 - Gedik Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı
• 1664 - Miklós Zrínyi, Hırvat ve Macar soylusu asker, devlet adamı ve şair (d. 1620)
• 1794 - Jacques François Dugommier, Fransız general (d. 1738)
• 1830 - Adam Weishaupt, Alman hukuk profesörü, filozof ve Illuminati'nin kurucusu (d. 1748)
• 1885 - Theo van Lynden van Sandenburg, Hollandalı politikacı (d. 1826)
• 1886 - Chester A. Arthur, ABD'nin 21. Başkanı (d. 1830)
• 1919 - Adolf Hurwitz, Alman matematikçi (d. 1859)
• 1922 - Marcel Proust, Fransız romancı, deneme yazarı ve eleştirmen (d. 1871)
• 1940 - İvane Cavahişvili, Gürcü tarihçi (d. 1876)
• 1941 - Walther Nernst, Alman fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1864)
• 1941 - Chris Watson, Avustralyalı siyasetçi (d. 1867)
• 1952 - Paul Eluard, Fransız şair (d. 1895)
• 1962 - Niels Bohr, Danimarkalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1885)
• 1965 - Hans Zulliger, İsviçreli öğretmen, çocuk psikanalisti ve yazar (d. 1893)
• 1973 - Zeki Baştımar, Türk siyasetçi ve Türkiye Komünist Partisi yöneticilerinden (d. 1905)
• 1976 - Man Ray, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1890)
• 1977 - Kurt Schuschnigg, Avusturyalı siyasetçi (d. 1897)
• 1978 - Pablo Dorado, Uruguaylı futbolcu (d. 1908)
• 1978 - Jim Jones, Amerikalı kült lideri (d. 1931)
• 1980 - Akil Öztuna, Türk oyuncu (d. 1905)
• 1983 - İsmail Bilen (Laz İsmail), Türk siyasetçi ve Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri (d. 1902)
• 1984 - Eşref Üren, Türk ressam (d. 1897)
• 1986 - Gia Carangi, ABD'nin ilk süpermodeli (d. 1960)
• 1987 - Jacques Anquetil, Fransız bisikletçi (d. 1934)
• 1999 - Paul Bowles, Amerikalı yazar, besteci ve gezgin (d. 1910)
• 2000 - Yıldırım Gürses, Türk besteci ve ses sanatçısı (d. 1938)
• 2002 - James Coburn, Amerikalı sinema oyuncusu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1928)
• 2003 - Michael Kamen, Amerikalı bestekâr, orkestra şefi, aranjör, müzik yapımcısı, şarkı sözü yazarı ve müzisyen (d. 1948)
• 2004 - Robert Fox Bacher, Amerikalı nükleer fizikçi (d. 1905)
• 2004 - Cy Coleman, Amerikalı besteci, söz yazarı ve caz piyanisti (d. 1929)
• 2007 - Ellen Preis, Avusturyalı eskrimci (d. 1912)
• 2009 - Ömer Lütfi Mete, Türk gazeteci ve yazar (d. 1950)
• 2013 - Aytunç Altındal, Türk gazeteci ve yazar (d. 1945)
• 2013 - Nejat Uygur, Türk oyuncu ve sunucu (d. 1927)
• 2016 - Sharon Jones, Amerikalı soul-funk müzisyeni ve şarkıcısı (d. 1956)
• 2017 - Azzedine Alaïa, Tunus doğumlu moda tasarımcısı (d. 1940)
• 2017 - Friedel Rausch, Alman teknik direktör ve eski futbolcu (d. 1940)
• 2017 - Naim Süleymanoğlu, Türk halterci (d. 1967)
• 2017 - Malcolm Young, Avustralyalı ritim gitaristi ve şarkı yazarı (d. 1953)
• 2018 - Erdin Bircan, Türk iş insanı ve siyasetçi (d. 1959)
• 2018 - Ed Evanko, Kanadalı oyuncu, şarkıcı (d. 1938)
• 2018 - Uladzimir Juravel, Beyaz Rus futbolcu ve antrenör (d. 1971)
• 2019 - Norodom Buppha Devi, Kamboçyalı prenses, siyasetçi, aktivist ve balerin (d. 1943)
• 2019 - Laure Killing, Fransız oyuncu ve komedyen (d. 1959)
• 2020 - Draga Olteanu Matei, Rumen aktris (d. 1933)
• 2020 - Michel Robin, Fransız tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1930)
• 2020 - Mridula Sinha, Hint yazar ve siyasetçi (d. 1942)
• 2020 - Firsat Ali, Iraklı Kürt siyasetçi (d. 1978)
• 2021 - Ali Haydar Kaytan, PKK kurucu kadrosunda yer alan KCK Yürütme Konseyi üyesi (d. 1952)
• 2023 - Ruud Geels, Hollandalı futbolcu (d. 1948)

wikipedia.org